به نقل از «خبرگزاری صدا و سیما»

آزاد سازی پاوه به روایت دکتر چمران + فیلم

تاریخ انتشار: ۲۷ مرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۴۸۹۷۰۰

به گزارش سرویس وبگردی خبرگزاری صدا و سیما،44 سال ‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍پیش در ۲۷ مرداد،شهر پاوه به اشغال نیروهای ضدانقلاب درآمد.در اینجا بخش‌هایی از اتفاقات رخ داده در شهر پاوه در دوره‌ای که تحت تصرف ضد انقلاب بود و ماجرا‌های آن بازخوانی شده است. 

زمینه‌های شورش
حوادث پاوه را می‌توان نقطه اوج بحران‌های مرداد ۱۳۵۸ دانست.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

حزب دمکرات که از ابتدای پیروزی انقلاب در حمله به پادگان‌ها و مراکز سپاه، گوی سبقت را از همه گروه‌های ضدانقلاب ربوده بود، از گذشته دور تجزیه کردستان از خاک ایران را در سر می‌پروراند و در اندیشه بازگشت به دوران حاکمیت قاضی محمد بود. با پیروزی انقلاب، به‌جای همسویی با ملت ایران، سر مخالفت برداشت. این حزب با استفاده از تجهیزاتی که از تیپ ۳ لشکر ۶۴ غارت کرده بود و با همراهی کومله و سازمان چریک‌های فدایی خلق، پاوه را مکان بعدی خود برای طغیانگری برگزیده بود. شورشگران تصرف پاوه را نقطه عطفی در استراتژی تجزیه‌طلبانه خود می‌دانستند و پیش‌بینی می‌کردند، ظرف ۳ روز پاوه به تسلط شورشگران درخواهد آمد.

حلقه محاصره
در روز چهاردهم مرداد افراد مسلح ۸ روستا با هم عهد و پیمان بسته بودند که به پاوه حمله کنند، جمعیتی مرکب از احزاب دموکرات، کومله، فدائیان خلق و اتحادیه میهنی کردستان و گروه‌هایی از مزدوران سپهبد پالیزبان و سردار جاف مجهز به سلاح‌های سبک و نیمه سبک، آماده برای حمله شده بودند و کمیته ۱۲ نفری تجزیه‌طلبان در قوری قلعه، فرماندهی حمله به پاوه را در دست داشت.
در بیست و چهارم مرداد ۵۸ تجزیه‌طلبان حرکت خود را به سمت پاوه و به‌منظور محاصره شهر آغاز کردند. هم‌زمان با پیشروی تجزیه‌طلبان به‌سوی پاوه، سه‌راهی کرمانشاه، کامیاران، پاوه در منطقه‌ای به نام قزانچی ناامن گردید تا ارتباطات زمینی پاوه به مرکز استان قطع گردد و همچنین ادارة مخابرات شهر از فعالیت افتاد و ارتباط تلفنی پاوه با سایر نقاط کشور قطع شد. سپس با پیشروی مهاجمین به کوه‌های مشرف‌به شهر، آنان به تلمبه‌خانه آب شهر دست‌یافته و با تخریب تلمبه‌خانه آب آشامیدنی شهر نیز قطع گردید در روز ۲۵ مرداد ۵۸ در اولین دقایق بامداد ارتفاعات مشرف‌به شهر به تصرف مهاجمین درآمد. تا ساعت ۶ بامداد باند فرود هلی‌کوپتر شهر به دست مهاجمین افتاده، مهاجمین وارد شهر شده و به‌جز خیابان اصلی شهر اکثر مناطق را در دست داشتند.

ورود دکتر چمران
درحالی‌که امید‌ها از پایداری پاوه بسیار کمرنگ شده بود و درخواست‌های کمک پاسداران و ژاندارمری در تنگنای زمانی مزبور قابل تأمین نبود در اقدامات اولیه روز ۲۵ مرداد یک فروند هواپیمای شکاری اف ـ ۴ از پایگاه همدان به‌قصد شناسایی وضعیت منطقه به پرواز درآمد. لیکن در حین انجام مأموریت با سانحه روبرو شد و ضمن سقوط هواپیما خلبانان آن (نوژه و موسوی) به شهادت رسیدند. در اقدامی دیگر دولت وقت به دکتر مصطفی چمران مأموریت داد، راهی پاوه شود تا آشوب پاوه را با مسالمت آرام نماید. مصطفی چمران به همراه فرمانده وقت نیروی زمینی، تیمسار فلاحی روز ۲۵ مرداد ۱۳۵۸ وارد آسمان پاوه شد و درحالی‌که چند گلوله به هلی‌کوپتر آنان اصابت کرده بود، هلی‌کوپتر به زمین نشست.

چمران پس از بازدید از استحکامات و سنگر‌های پاسگاه ژاندارمری و توصیه‌های لازم به فرمانده پاسگاه به همراه تیمسار فلاحی و سه پاسدارش عازم خانه (مقر) پاسداران شد و پس از بررسی وضعیت و شناسایی نیاز‌های پرسنلی، تجهیزاتی ـ تدارکاتی مقرر شد تیمسار فلاحی برای تأمین نیازمندی‌ها عازم کرمانشاه شود. صبح روز بیست و ششم مرداد در ساعت ۱۴ یک فروند هلی‌کوپتر در آسمان پاوه ظاهر شد و در باند اضطراری روی تپه هلال‌احمر به زمین نشست آذوقه را تخلیه کرد و تیمسار فلاحی را به همراه تعدادی از مجروحان به‌سوی کرمانشاه برد.

حادثه سهمگین
در ساعت ۱۶ روز ۲۶ مرداد دومین و آخرین هلی‌کوپتر حامل آذوقه و مهمات روی باند اضطراری فرود آمد. پس از تخلیه بار، هلی‌کوپتر برای خروج از برد آتش تجزیه‌طلبان به صعود و اوج‌گیری هرچه سریع‌تر نیاز داشت، اما این اقدام موجب شد، پروانه هلی‌کوپتر به تپه جنوبی اصابت کرده و بشکند، با شکسته شدن یکی از پروانه‌ها، کنترل هلی‌کوپتر غیرممکن شد و به زمین خورد و این حادثه چند بار تکرار شد؛ و در مکانی که محل تخلیه مهمات بود با موتور روشن متوقف شد. خطر انفجار هلی‌کوپتر و مهمات و بروز فاجعه‌ای بزرگ‌تر دور از ذهن نبود. کابین هلی‌کوپتر متلاشی‌شده بود، ۲ خلبان و مجروحین داخل هلی‌کوپتر همگی شهید شده بودند. در بیرون محوطه هلال‌احمر لاشه هلی‌کوپتر مانده بود و قطعات پراکنده‌اش و خون‌های بر زمین ریخته شده همه این حوادث ظرف مدت ۳۰ دقیقه انجام شد و سپس سکوتی مرگبار همه را فراگرفت!

قتل‌عام در بیمارستان
روز جمعه ۲۶ مرداد ۱۳۵۸ که هم‌زمان بود با جمعه آخر ماه مبارک رمضان و اولین سال نام‌گذاری جمعه آخر ماه رمضان به نام روز قدس، پاوه خون رنگ بود! تجزیه‌طلبان با تسلطی که بر شهر پیداکرده بودند، به شکسته شدن مقاومت شهر بسیار امیدوار بودند، به‌ویژه سقوط هلی‌کوپتر را سایه افزایش امید و تضعیف روحیه پاسداران تلقی می‌کردند. یکی از موفقیت‌های تجزیه‌طلبان در روز ۱۳۵۸/۵/۲۶ تصرف بیمارستان پاوه و قتل‌عام پاسداران بیمارستان بود. شهدای بیمارستان بالغ‌بر ۹ پاسدار بومی و ۱۶ پاسدار اعزامی بودند که ضمن شکنجه، آن‌ها را در محوطه بیمارستان تیرباران کرده و ۱۸ نفر از آنان را سر بریدند. همچنین مهاجمین عده‌ای از کادر بیمارستان را به گروگان گرفتند، دارو‌ها را غارت کردند و گروگان‌ها و دارو‌ها را به باینگان منتقل کردند.

قلعه ژاندارمری
پاسگاه ژاندارمی، ساختمان مستحکمی بود در پایین کوهی مرتفع که بر همه منطقه سیطره داشت و تسلط بر آن حکایت از پایداری شهر می‌کرد شورشگران مقاومت قلعه بانان ژاندارمری را مانعی برای تسلط خود بر شهر می‌دانستند. چمران با توجه به اهمیت قلعه ژاندارمری به همراه اصغر وصالی و چند پاسدار، عازم پاسگاه ژاندارمری شد. فرمانده پاسگاه را که از پا مجروح شده بود تعویض کرد و آیت شعبانی (مسئول واحد عملیات سپاه کرمانشاه) را به فرماندهی پاسگاه گمارد و خود به مقر سپاه بازگشت. نزدیک به غروب بود که از برج دیده‌بانی گزارش آمد: «عده‌ای از مهاجمین با پرچم سفید در حال پیشروی به‌سوی پاسگاه هستند»، ۱۰ مهاجم که وانمود می‌کردند در حال تسلیم هستند بعد از دست‌یابی به خاکریز در پشت آن سنگر گرفته و یکباره اجرای آتش کردند، آن‌ها با این عملیات فریب پاسگاه را محاصره و تا ۳۰ متری پاسگاه پیش‌آمده بودند.

شب‌هنگام با گسترش تاریکی، مهاجمین دست به عملیات روانی زدند و تا پای دیوار‌های قلعه، پیش‌آمده فریاد می‌زدند، با ژاندارم‌ها جنگ نداریم سلاح خود را تحویل دهید و به‌سلامت بروید، ما فقط می‌خواهیم سر پاسدار‌ها را ببریم، ولی رزمندگان، حاضر به ترک صحنه نشدند. بدین ترتیب عملیات روانی مهاجمین بجای تضعیف روحیه موجب تقویت اراده قلعه‌نشینان شد. آن شب تا صبح قلعه ژاندارمری در زیر آتش دشمن مقاومت کرد تا این‌که با روشن شدن هوا، مهاجمین مجبور به فاصله گرفتن از قلعه شدند.

شب انتظار
روز جمعه ۱۳۵۸/۵/۲۶، در حالی به پایان می‌رسید که تجزیه‌طلبان ضمن در دست داشتن، ارتفاعات مشرف‌به شهر، اشغال بیمارستان و محاصره قلعه ژاندارمری به تصرف کامل شهر کاملاً امیدوار بودند، و در مقابل نیرو‌های خودی که حادثه سهمگین سقوط هلی‌کوپتر و فاجعه قتل‌عام بیمارستان را پشت سر گذاشته بودند، هیچ امیدی برای دریافت کمک از آن سوی شهر نداشتند.

با آغاز شب حملات مهاجمین شدت یافت، صدای خمپاره‌ها قطع نمی‌شد، مزدوران پالیزبان و سردار جاف که در میان مهاجمین بودند با شوق غارت خانه‌های مردم وارد شهر شده بودند. غارتگری آن‌چنان مزدوران را به خود مشغول کرده بود که آن‌ها را از هجوم به مقر سپاه غافل کرده بود، با روشن شدن هوا دو فروند بمب‌افکن شکاری مواضع سلاح سنگین و دشمن را در هم کوبیدند؛ اما اجرای آتش در دو سوی صحنه نبرد همچنان ادامه داشت که ناگهان از طریق رادیو پیامی از سوی امام خمینی پخش شد و فریاد الله‌اکبر پاسداران فضای مقر را فراگرفت.

نقطه عطف 
در روز شنبه ۱۳۵۸/۵/۲۷ امام خمینی تصمیمی راهبردی اتخاذ کرد و با ارسال پیامی به ارتش فرمان داد تا برای بازگرداندن امنیت به پاوه، وارد عمل شود. امام خمینی در این پیام به ارتش و سپاه دولت فرمان داد:

«به دولت، ارتش و ژاندارمری اخطار می‌کنم اگر با توپ‌ها و تانک‌ها و قوای مجهز تا ۲۴ ساعت دیگر حرکت به‌سوی پاوه نشود من همه را مسئول می‌دانم. من به‌عنوان ریاست کل قوا به رئیس ستاد ارتش و ژاندارمری دستور می‌دهم که فورا با تجهیز کامل عازم منطقه شوند و به تمام پادگان‌های ارتش و ژاندارمری دستور می‌دهم که بی‌انتظار دستور دیگر و بدون فوت وقت، با تمام تجهیزات به‌سوی پاوه حرکت کنند و به دولت دستور می‌دهم وسایل حرکت پاسداران را فورا فراهم کند. تا دستور ثانوی، من مسئول این کشتار وحشیانه را قوای انتظامی می‌دانم و درصورتی‌که تخلف از این دستور نمایند، با آنان عمل انقلابی می‌کنم.»

تا قبل از فرمان امام، تجزیه‌طلبان آن‌چنان موقعیت خود را موفقیت‌آمیز می‌دانستند که گویا برای برقراری جشن پیروزی خود را آماده می‌کنند؛ اما پیام امام معادله را در هر دو سوی صحنه نبرد تغییر داد. این پیام که روحیه خودی را چند برابر کرده بود، به روحیه تجزیه‌طلبان به‌شدت آسیب وارد کرد، به‌طوری‌که باوجود در دست داشتن نقاط مهم شهر، قدرت مقاومت آنان برای حفظ موقعیت را ضعیف کرد. 

در تاریخ ۲۷ مرداد ۵۸ با صدور فرمان تاریخی حضرت امام (ره) مبنی بر لزوم شکست حصر پاوه مقاومت نیرو‌های انقلابی مضاعف شد و مردم کرمانشاه نیز پس از این پیام با ابزار آلات بعضا غیرجنگی به سوی پاوه حرکت کردند، هجوم مردم و نیرو‌هایی که به سمت پاوه می‌آمدند باعث عقب نشینی ضد انقلاب و شکست حصر پاوه شد. متن این فرمان که از رادیو پخش شد در واقع مهلت ۲۴ ساعته‌ای بود که امام به دولت و ارتش جهت شکست حصر پاوه و پاکسازی منطقه از لوث ضد انقلابیون داد. بدین ترتیب در ۲۸ مرداد ۵۸ نیرو‌های مسلح ارتش وارد پاوه شدند و نقاط حساس نیز به دست نیرو‌های سپاه پاسداران افتاد و مهاجمین با تخلیه مناطق حساس شهر به ارتفاعات اطراف گریختند و عملیات پاکسازی با تعقیب آنان ادامه پیدا کرد و پس از جانفشانی‌های سردار چمران و سرلشکر فلاحی در طی نبردی سهمگین، این شهر از لوث وجود ضدانقلاب پاک شد

نقش شهید چمران
در اینجا به نقش محوری و خلق حماسه بی نظیر سردار عارف و مجاهده نستوه یعنی دکتر مصطفی چمران باید اشاره کرد که به رغم داشتن مسئولیت معاونت نخست وزیر در امور انقلاب و نمایندگی امام راحل در شورای عالی دفاع و نمایندگی مردم تهران در مجلس شورای اسلامی، بلافاصله با صدور فرمان حضرت امام خمینی (ره)، به شهر پاوه شتافته و با فرماندهی مجاهدان و رزمندگان همراه خویش و هدایت و سازماندهی پاسداران اعزامی و سایر نیرو‌های مردمی و بومی با بروز شجاعتی بی نظیر برگرفته از تجارب جنگ‌های چریکی در الجزایر، مصر و لبنان و با هجوم غافلگیرانه، دشمنان را با شکستی مفتضحانه مواجه و وادار به فرار و تسلیم کرد و شهر پاوه عزیز، این قطعه مهم ایران اسلامی با مردمانی مهربان و سلحشور و وفادار به اسلام را از لوث کثیف خودفروختگان داخلی و ایادی خارجی پاک کرد.

فرمان تاریخی امام برای آزادسازی پاوه چنان روحیه‌ای به پاسداران و سربازان ژاندارمری داد که بدون توجه به زخم‌های خود تمامی سنگر‌های ضدانقلاب را از اشغال آنان خارج ساختند. در این میان شهیدچمران پس از یک نبرد سخت و درگیری خونین، همه شهرها، راه‌ها و مواضع استراتژیک منطقه را آزاد کرد و کردستان از این مرحله به سلامتی گذر نمود.

فیلم چ
حادثه پاوه در برخی از فیلم‌ها و سریال‌های این مقطع از تاریخ ایران روایت شده است. یکی از معروف ترین فیلم های ساخته شده درباره این حادثه فیلم چ می‌باشد. فیلم چ به کارگردانی ابراهیم حاتمی‌کیا و محصول سال ۱۳۹۲ می‌باشد. این فیلم داستان دو روز از زندگی مصطفی چمران در خلال نبرد پاوه را به تصویر می‌کشد.

آزاد سازی پاوه به روایت دکتر چمران
در ادامه روایت حادثه پاوه را از زبان یکی از مهم‌ترین شاهدان این حادثه خونین، یعنی شهید مصطفی چمران می‌شنوید.  

کد ویدیو دانلود فیلم اصلی کد ویدیو دانلود فیلم اصلی

منبع: خبرگزاری صدا و سیما

کلیدواژه: تاریخ انقلاب قلعه ژاندارمری تیمسار فلاحی تجزیه طلبان مصطفی چمران سوی پاوه امام خمینی هلی کوپتر شهر پاوه مرداد ۵۸

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.iribnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری صدا و سیما» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۴۸۹۷۰۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

محاصره کارخانه اسلحه‌سازی حامی رژیم صهیونیستی در انگلیس

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از مرکز اطلاع رسانی فلسطین، فعالان حامی فلسطین شعبه‌های یک کارخانه اسلحه‌سازی حامی رژیم صهیونیستی را در انگلیس محاصره کرده و خواستار توقف صادرات اسلحه به این رژیم شدند.

در انگلیس اعتراضات علیه جنگ غزه همواره ادامه داشته است.

شهر لندن، پایتخت انگلیس نیز هفته گذشته صحنه تظاهرات هزاران نفر علیه جنگ غزه بود.

همچنین جنبش دانشجویی انگلیس نیز در مخالفت با جنگ غزه در برخی دانشگاه‌ها دست به تظاهرات زده است.

از سوی دیگر، سایت شبکه المیادین با انتشار نسخه‌ای از مفاد اصلی توافق پیشنهادی میان رژیم صهیونیستی و مقاومت فلسطین نوشت: این توافق دارای سه مرحله است؛ مرحله نخست که طی ۴۰ روز انجام می‌شود و امکان تمدید آن وجود دارد: توقف موقت عملیات نظامی میان دو طرف و عقب نشینی نظامیان صهیونیست در قسمت شرقی به طوری که از منطقه‌های پرجمعیت به سمت منطقه نزدیک به مرزها حرکت کنند.

در ادامه این گزارش آمده است: مرحله نخست توافق مذکور همچنین شامل توقف پروازهای نظامی و شناسایی در نوار غزه به مدت هشت ساعت در یک روز و ۱۰ ساعت در روزهای آزاد سازی اسرا است. بعد از گذشت یک هفته از آزاد سازی تمام زنان، نظامیان صهیونیست از خیابان الرشید همسو با خیابان صلاح الدین عقب نشینی می‌کنند تا ورود کمک‌های بشردوستانه تسهیل شود. همچنین به آوارگان فلسطینی غیرمسلح اجازه داده می‌شود به خانه‌های خود بازگردند و با آزادی در سراسر نوار غزه رفت و آمد کنند.

در بیست و دومین روز بعد از آزاد سازی ۲ سوم اسرا، نظامیان صهیونیست از مرکز نوار غزه به ویژه محور شهدا نتساریم و میدان الکویت و شرق صلاح الدین به سمت منطقه نزدیک به مرز عقب نشینی می‌کنند و آوارگان فلسطینی به شمال نوار غزه بازمی گردند. ورود کمک‌های بشردوستانه به صورت گسترده به میزان ۵۰۰ کامیون که نیمی از آن به سمت شمال ارسال می‌شود تسهیل خواهد شد.

بر اساس این توافق، نیروهای مقاومت ۳۳ اسیر زن و مرد صهیونیست را شامل صهیونیست‌های زیر ۱۹ سال، بالای ۵۰ سال و بیماران و زخمی‌ها آزاد می‌کنند. رژیم صهیونیستی نیز ۲۰ اسیر کودک و زن را در برابر هر اسیر صهیونیست آزاد می‌کند.

نیروهای مقاومت فلسطین تمام نظامیان زن صهیونیست را آزاد می‌کنند و در مقابل رژیم صهیونیستی در برابر آزادی هر یک از آنها ۴۰ اسیر فلسطینی (محکوم به حبس ابد و حبس عادی) را آزاد می‌کند. البته تل آویو می‌تواند بیشتر از ۲۰۰ اسیر آزاد نکند.

در نخستین روز اجرای توافق مذکور، نیروهای مقاومت سه صهیونیست را آزاد می‌کنند و بعد از آن هر سه روز سه صهیونیست دیگر را آزاد خواهند کرد. این روند آزادی ابتدا با زنان اسیر صهیونیست آغاز می‌شود و تا ۳۳ روز ادامه دارد. رژیم صهیونیستی نیز اسرای فلسطینی را آزاد می‌کند.

در این توافق ذکر شده که سازمان ملل و نهادهای ذیربط به وظایف خود در خصوص کمک رسانی به بخش‌های مختلف نوار غزه عمل کنند. بازسازی زیرساخت‌های برقی، آبی، فاضلابی و ارتباطی نوار غزه نیز آغاز می‌شود. در توافق مذکور بر لزوم واردات تجهیزات لازم برای برپا کردن اردوگاه‌های آوارگان تاکید شده است. در روز چهاردهمین، نیروهای نظامی زخمی می‌توانند از طریق گذرگاه رفح به خارج فلسطین برای درمان منتقل شوند.

کد خبر 6095398